اتصال به PostgreSQL در گولنگ - آموزش دیتابیس در Go

2025/11/24

در این مقاله، نحوه اتصال و کار با PostgreSQL در Go را یاد می‌گیریم. هم با database/sql استاندارد و هم با GORM ORM.

پیش‌نیازها

نصب Go
PostgreSQL نصب شده
آشنایی با SQL پایه

راه‌اندازی پروژه

mkdir go-postgres && cd go-postgres
go mod init github.com/username/go-postgres

# درایور PostgreSQL
go get github.com/lib/pq

# یا pgx (سریع‌تر و مدرن‌تر)
go get github.com/jackc/pgx/v5

روش ۱: database/sql استاندارد

اتصال به دیتابیس

package main

import (
    "database/sql"
    "fmt"
    "log"

    _ "github.com/lib/pq"
)

const (
    host     = "localhost"
    port     = 5432
    user     = "postgres"
    password = "your-password"
    dbname   = "testdb"
)

func main() {
    // Connection string
    connStr := fmt.Sprintf(
        "host=%s port=%d user=%s password=%s dbname=%s sslmode=disable",
        host, port, user, password, dbname,
    )

    // اتصال
    db, err := sql.Open("postgres", connStr)
    if err != nil {
        log.Fatal("خطا در اتصال:", err)
    }
    defer db.Close()

    // تست اتصال
    if err := db.Ping(); err != nil {
        log.Fatal("خطا در ping:", err)
    }

    fmt.Println("اتصال موفق به PostgreSQL!")
}

ایجاد جدول

func createTable(db *sql.DB) error {
    query := `
    CREATE TABLE IF NOT EXISTS users (
        id SERIAL PRIMARY KEY,
        name VARCHAR(100) NOT NULL,
        email VARCHAR(100) UNIQUE NOT NULL,
        age INTEGER,
        created_at TIMESTAMP DEFAULT CURRENT_TIMESTAMP
    )`

    _, err := db.Exec(query)
    return err
}

Insert (افزودن)

func insertUser(db *sql.DB, name, email string, age int) (int, error) {
    query := `
    INSERT INTO users (name, email, age)
    VALUES ($1, $2, $3)
    RETURNING id`

    var id int
    err := db.QueryRow(query, name, email, age).Scan(&id)
    if err != nil {
        return 0, err
    }

    return id, nil
}

// استفاده
id, err := insertUser(db, "علی رضایی", "ali@example.com", 25)
if err != nil {
    log.Println("خطا در درج:", err)
}
fmt.Println("کاربر با ID", id, "ایجاد شد")

Select (خواندن)

type User struct {
    ID        int
    Name      string
    Email     string
    Age       int
    CreatedAt time.Time
}

// خواندن یک رکورد
func getUserByID(db *sql.DB, id int) (*User, error) {
    query := `SELECT id, name, email, age, created_at FROM users WHERE id = $1`

    user := &User{}
    err := db.QueryRow(query, id).Scan(
        &user.ID,
        &user.Name,
        &user.Email,
        &user.Age,
        &user.CreatedAt,
    )

    if err == sql.ErrNoRows {
        return nil, fmt.Errorf("کاربر یافت نشد")
    }
    if err != nil {
        return nil, err
    }

    return user, nil
}

// خواندن همه رکوردها
func getAllUsers(db *sql.DB) ([]User, error) {
    query := `SELECT id, name, email, age, created_at FROM users ORDER BY id`

    rows, err := db.Query(query)
    if err != nil {
        return nil, err
    }
    defer rows.Close()

    var users []User
    for rows.Next() {
        var u User
        if err := rows.Scan(&u.ID, &u.Name, &u.Email, &u.Age, &u.CreatedAt); err != nil {
            return nil, err
        }
        users = append(users, u)
    }

    return users, rows.Err()
}

Update (به‌روزرسانی)

func updateUser(db *sql.DB, id int, name string, age int) error {
    query := `UPDATE users SET name = $1, age = $2 WHERE id = $3`

    result, err := db.Exec(query, name, age, id)
    if err != nil {
        return err
    }

    rowsAffected, _ := result.RowsAffected()
    if rowsAffected == 0 {
        return fmt.Errorf("کاربر یافت نشد")
    }

    return nil
}

Delete (حذف)

func deleteUser(db *sql.DB, id int) error {
    query := `DELETE FROM users WHERE id = $1`

    result, err := db.Exec(query, id)
    if err != nil {
        return err
    }

    rowsAffected, _ := result.RowsAffected()
    if rowsAffected == 0 {
        return fmt.Errorf("کاربر یافت نشد")
    }

    return nil
}

Prepared Statements

برای کوئری‌های تکراری - امن‌تر و سریع‌تر:

func bulkInsert(db *sql.DB, users []User) error {
    stmt, err := db.Prepare(`
        INSERT INTO users (name, email, age)
        VALUES ($1, $2, $3)
    `)
    if err != nil {
        return err
    }
    defer stmt.Close()

    for _, user := range users {
        _, err := stmt.Exec(user.Name, user.Email, user.Age)
        if err != nil {
            return err
        }
    }

    return nil
}

Transactions

func transferMoney(db *sql.DB, fromID, toID int, amount float64) error {
    // شروع transaction
    tx, err := db.Begin()
    if err != nil {
        return err
    }

    // در صورت خطا، rollback
    defer func() {
        if err != nil {
            tx.Rollback()
        }
    }()

    // کسر از حساب مبدا
    _, err = tx.Exec(
        `UPDATE accounts SET balance = balance - $1 WHERE id = $2`,
        amount, fromID,
    )
    if err != nil {
        return err
    }

    // اضافه به حساب مقصد
    _, err = tx.Exec(
        `UPDATE accounts SET balance = balance + $1 WHERE id = $2`,
        amount, toID,
    )
    if err != nil {
        return err
    }

    // تأیید transaction
    return tx.Commit()
}

روش ۲: با GORM ORM

go get -u gorm.io/gorm
go get -u gorm.io/driver/postgres

تعریف Model

package main

import (
    "time"

    "gorm.io/driver/postgres"
    "gorm.io/gorm"
)

type User struct {
    ID        uint           `gorm:"primaryKey"`
    Name      string         `gorm:"size:100;not null"`
    Email     string         `gorm:"size:100;uniqueIndex;not null"`
    Age       int
    Active    bool           `gorm:"default:true"`
    CreatedAt time.Time
    UpdatedAt time.Time
    DeletedAt gorm.DeletedAt `gorm:"index"` // Soft delete
}

type Post struct {
    ID        uint `gorm:"primaryKey"`
    Title     string
    Content   string
    UserID    uint
    User      User `gorm:"foreignKey:UserID"` // رابطه
    CreatedAt time.Time
}

اتصال با GORM

func main() {
    dsn := "host=localhost user=postgres password=secret dbname=testdb port=5432 sslmode=disable"

    db, err := gorm.Open(postgres.Open(dsn), &gorm.Config{})
    if err != nil {
        log.Fatal("خطا در اتصال:", err)
    }

    // Migration خودکار
    db.AutoMigrate(&User{}, &Post{})

    fmt.Println("اتصال موفق با GORM!")
}

CRUD با GORM

// Create
user := User{Name: "علی", Email: "ali@example.com", Age: 25}
result := db.Create(&user)
fmt.Println("ID:", user.ID, "Rows:", result.RowsAffected)

// Read - یک رکورد
var user User
db.First(&user, 1)                    // با ID
db.First(&user, "email = ?", "ali@example.com")  // با شرط

// Read - همه
var users []User
db.Find(&users)
db.Where("age > ?", 20).Find(&users)

// Update
db.Model(&user).Update("age", 26)
db.Model(&user).Updates(User{Name: "علی رضایی", Age: 26})
db.Model(&user).Updates(map[string]interface{}{"name": "علی", "age": 27})

// Delete
db.Delete(&user, 1)  // Soft delete اگر DeletedAt دارید
db.Unscoped().Delete(&user, 1)  // حذف واقعی

کوئری‌های پیشرفته GORM

// Select خاص
var users []User
db.Select("name", "email").Find(&users)

// Order و Limit
db.Order("created_at desc").Limit(10).Find(&users)

// Joins
type Result struct {
    UserName  string
    PostTitle string
}
var results []Result
db.Table("users").
    Select("users.name as user_name, posts.title as post_title").
    Joins("left join posts on posts.user_id = users.id").
    Scan(&results)

// Preload (روابط)
var usersWithPosts []User
db.Preload("Posts").Find(&usersWithPosts)

// Transaction
db.Transaction(func(tx *gorm.DB) error {
    if err := tx.Create(&user1).Error; err != nil {
        return err
    }
    if err := tx.Create(&user2).Error; err != nil {
        return err
    }
    return nil
})

Connection Pool

func setupDB() *sql.DB {
    db, _ := sql.Open("postgres", connStr)

    // تنظیمات pool
    db.SetMaxOpenConns(25)                  // حداکثر اتصال باز
    db.SetMaxIdleConns(5)                   // حداکثر اتصال بیکار
    db.SetConnMaxLifetime(5 * time.Minute)  // عمر هر اتصال

    return db
}

ساختار پروژه پیشنهادی

project/
├── main.go
├── config/
│   └── database.go
├── models/
│   └── user.go
├── repository/
│   └── user_repository.go
├── handlers/
│   └── user_handler.go
└── go.mod

Repository Pattern

repository/user_repository.go:

package repository

type UserRepository interface {
    Create(user *User) error
    GetByID(id int) (*User, error)
    GetAll() ([]User, error)
    Update(user *User) error
    Delete(id int) error
}

type userRepository struct {
    db *sql.DB
}

func NewUserRepository(db *sql.DB) UserRepository {
    return &userRepository{db: db}
}

func (r *userRepository) Create(user *User) error {
    // implementation
}

نکات امنیتی

همیشه از Prepared Statements استفاده کنید (جلوگیری از SQL Injection)
رمز عبور را در کد ننویسید - از متغیر محیطی استفاده کنید
از SSL برای اتصال استفاده کنید در production
Connection pool را تنظیم کنید

اتصال به PostgreSQL در گولنگ - آموزش دیتابیس در Go

پیش‌نیازها

راه‌اندازی پروژه

روش ۱: database/sql استاندارد

اتصال به دیتابیس

ایجاد جدول

Insert (افزودن)

Select (خواندن)

Update (به‌روزرسانی)

Delete (حذف)

Prepared Statements

Transactions

روش ۲: با GORM ORM

تعریف Model

اتصال با GORM

CRUD با GORM

کوئری‌های پیشرفته GORM

Connection Pool

ساختار پروژه پیشنهادی

Repository Pattern

نکات امنیتی

قدم‌های بعدی

منابع

اتصال به PostgreSQL در گولنگ - آموزش دیتابیس در Go

پیش‌نیازها

راه‌اندازی پروژه

روش ۱: database/sql استاندارد

اتصال به دیتابیس

ایجاد جدول

Insert (افزودن)

Select (خواندن)

Update (به‌روزرسانی)

Delete (حذف)

Prepared Statements

Transactions

روش ۲: با GORM ORM

تعریف Model

اتصال با GORM

CRUD با GORM

کوئری‌های پیشرفته GORM

Connection Pool

ساختار پروژه پیشنهادی

Repository Pattern

نکات امنیتی

قدم‌های بعدی

منابع

دیگر مقالات

گولنگ چیست؟ آشنایی با زبان Go و دلایل یادگیری آن

آموزش نصب گولنگ (Go) روی ویندوز، مک و لینوکس

گولنگ در مقابل پایتون - مقایسه Go و Python